Ο θαυμαστός κόσμος των πνευματικών δικαιωμάτων στο Διαδίκτυο...

Aπό το marketingweek.gr
Στον χώρο του Διαδικτύου στη χώρα μας, σε ό,τι αφορά τα πνευματικά και συγγενικά δικαιώματα, επικρατεί γενικευμένη αναρχία. Δεκάδες, αν όχι εκατοντάδες site και ειδησεογραφικά blog (τα πλέον περιώνυμα εκ των οποίων είναι ανώνυμα), συστηματικά λεηλατούν τα πνευματικά δικαιώματα των ηλεκτρονικών εκδόσεων των εφημερίδων και των τηλεοπτικών σταθμών.

Η δραστηριότητα αυτή εξελίσσεται με την...


ανοχή των μεγάλων διαδικτυακών παρόχων υπηρεσιών φιλοξενίας, όπως είναι η Google, σε ένα περιβάλλον το οποίο κάθε άλλο παρά συντεταγμένη πολιτεία θυμίζει.

Οι παράνομες αυτές δραστηριότητες δεν έχουν μόνο ως κύρια πτυχή τα πνευματικά συγγενικά δικαιώματα. Υπάρχουν και...

άλλες πλευρές, όπως είναι η δημοσίευση διαφημίσεων, χωρίς την καταβολή των σχετικών φόρων και οι στοχευμένες επιθέσεις σε διάφορα πρόσωπα (στα θύματα των συστηματικών επιθέσεων περιλαμβάνονται και οι ίδιοι επώνυμοι δημοσιογράφοι και εφημερίδες, των οποίων τα πνευματικά δικαιώματα λεηλατούνται), με αδιευκρίνιστα κίνητρα μια που οι συντάκτες παραμένουν -τυπικά και ενίοτε και ουσιαστικά- ανώνυμοι.

Με τις μεθόδους αυτές ο θαυμαστός κόσμος των ανώνυμων blogs, έχει αποκτήσει αξιόλογη οικονομική επιφάνεια, αν και αυτή ανήκει σχεδόν στο σύνολό της στην αρμοδιότητα του κ. Καπελέρη.

Σε ό,τι αφορά τα πνευματικά και συγγενικά δικαιώματα η υπόθεση είναι όμως περισσότερο σοβαρή και δεν αφορά μόνο στη χώρα μας. Διεθνώς και στην Ευρώπη, υπάρχει μια μεγάλη συζήτηση για τη δυσκολία υπεράσπισης αυτών των δικαιωμάτων με τις κλασικές νομικές μεθόδους, όταν η παραβίαση γίνεται μαζικά μέσω Διαδικτύου. Η δυσκολότερη πτυχή της υπόθεσης αφορά στην σύγκρουση μεταξύ αυτών των -νομικά και σε διεθνείς συμβάσεις- κατοχυρωμένων δικαιωμάτων και της διαμορφωμένης «αναρχο»-φιλελεύθερης (libertarian) κουλτούρας του Διαδικτύου. Κουλτούρας, η οποία -περισσότερο από οπουδήποτε αλλού- μπορεί να γίνει αντιληπτή, όταν κανείς εξετάσει τις πρακτικές της εθελοντικής διαμόρφωσης περιεχομένου και software, που δίδονται ελεύθερα προς χρήση, όπως είναι η Wikipedia ή τα open source software.

Τα αυτόματα και αυτονόητα ένστικτα των χρηστών για τη διαφύλαξη του πεδίου ελευθερίας που έχει διαμορφωθεί στο Διαδίκτυο, δεν μπορούν όμως να καταλήγουν στην πλήρη άρνηση των πνευματικών και συγγενικών δικαιωμάτων. Ιδίως όταν αυτοί που τα εκμεταλλεύονται δεν είναι τυχαίοι bloggers, οι οποίοι μοιράζονται σκέψεις και σχόλια με κάποιους φίλους τους, αλλά άτομα ή εταιρείες που βγάζουν χρήματα από αυτήν την υπόθεση της πειρατείας. Είτε διαχειριζόμενοι υπό τον μανδύα του blogger ανώνυμα ειδησεογραφικά site, είτε προσφέροντας υπηρεσίες press clipping, χωρίς να πληρώνουν τους παραγωγούς του υλικού που χρησιμοποιούν για τα σχετικά δικαιώματα αναπαραγωγής, είτε βασιζόμενοι στην πειρατεία για να προσφέρουν κανονικές ειδησεογραφικές υπηρεσίες (εδώ μιλάμε για επώνυμα sites ή και μικρούς ραδιοφωνικούς και τηλεοπτικούς σταθμούς).

Το σύνθετο αυτό τοπίο δεν πρόκειται να αλλάξει εύκολα. Είναι χαρακτηριστικό ότι στην Ευρώπη όπου τα πράγματα είναι πιο οργανωμένα η προσπάθεια αποκλειστικά νομικής λύσης έχει περάσει σε δεύτερη μοίρα και προετοιμάζονται τεχνικές λύσεις (ειδικά software), που θα τύχουν γενικευμένης εφαρμογής και θα προστατεύουν τα συγγενικά και πνευματικά δικαιώματα. Μέχρις ότου συμβεί αυτό όμως, και ειδικά στη δική μας χώρα, μπορεί να υπάρξουν οι νομικά αναγκαίες ενέργειες για να προστατευτεί το κοινωνικό σύνολο από τις πιο ακραίες περιπτώσεις παρανομίας, που κυκλοφορούν στο Διαδίκτυο.